Oedeem. Een probleem?

Tijdens mijn werk kom ik heel veel paarden met verschillende soorten oedemen tegen. Dat oedemen een vervelend probleem zijn weten we, maar wat zijn het nu eigenlijk? Hoe ontstaan ze? En belangrijker nog, hoe kunnen we ervoor zorgen dan onze paarden er zo min mogelijk last van hebben?

Vocht, oedemen en andere ophopingen ontstaan vaak door een storing binnen het lymfesysteem. Het lymfesysteem zorgt o.a. voor de afvoer van weefselvocht uit de ruimtes tussen de cellen. Door de bloeddruk wordt er (in de haarvaatjes van het weefsel) vocht uit de bloedbaan geperst. Eigenlijk wordt dit vocht dus als een soort pomp afgevoerd. Dit vocht zorgt ervoor dat de afvalstoffen worden afgevoerd en het weefsel wordt voorzien van voedingstoffen. Dit is zoals het zou moeten gaan, maar helaas is dit niet bij ieder paard het geval. Laten we eerst even inzoomen op het proces van het lymfesysteem.

Afbeeldingen: (3D Horse Anatomy, Biosphera):Bloedvatenstelsel met hart en lymfevatenstelsel (links) en lymfevatenstelsel ingezoomd detail (rechts).

Doorstroming

Door bepaalde eiwitten en de druk in de bloedbaan wordt het grootste gedeelte vocht weer opgenomen in de bloedbaan en het lichaam. Een klein gedeelte van dit vocht wordt niet opgenomen. Dit komt terecht in het lymfesysteem en bestaat vaak uit afvalstoffen, afweercellen en stukjes ziekteverwekker. De lymfeknoppen zijn de filters van dit vocht. Zij zitten door het hele lichaam en zorgen ervoor dat de stoffen die niet thuishoren in het lichaam worden afgevoerd.

Afbeelding:De werking van het lymfesysteem, Bit

Zwelling

Maar wat is nu precies een oedeem? De term is afkomstig uit het Latijn, je spreek het uit als ‘eudeem’ en betekend letterlijk zwelling. Een oedeem is een opeenhoping van vocht wat leidt tot een zwelling. Zo simpel is het, maar hoe komen paarden eraan?

Er zijn een aantal verschillende oorzaken van oedemen. Het kan te maken hebben met:

• Een verlaagd eiwitgehalte in het bloed

• Een verhoogd eiwitgehalte in het weefsel

• Een verhoogde productie van weefselvocht

• Een verhoogde of verlaagde bloedaanvoer

• En als laatste, een verminderde lymfedoorstroming

Door de zwaartekracht hoopt een oedeem zich vaak op onder het niveau van het hart. Oedemen ontstaan vrijwel altijd in de benen, maar kunnen bij ruinen/hengsten ook ontstaan bij de koker. Ook bij het hoofd kan dit voorkomen wanneer paarden altijd eten met hun hoofd onder het hartniveau.

En nu?

Wanneer je denkt dat jouw paard last heeft van een oedeem is het goed om eerst een dierenarts erbij te roepen. Hij kan bevestigen of het inderdaad een oedeem is en wat de oorzaak van het probleem is. Daarbij wordt ook naar andere factoren van de gezondheid van het paard gekeken. De aanwezigheid van ontstekingen of andere aandoeningen kunnen de lymfestroom namelijk ook beïnvloeden. Pas op het moment dat er een diagnose is kan er een behandelplan worden opgesteld.

Wanneer de zwelling niet op tijd opgemerkt wordt, en dus wordt verwaarloosd, zal het weefsel oprekken en stroomt er meer vocht in. De zwelling is daardoor vaak niet meer weg te krijgen. Een voorbeeld hiervan is chronisch verdikte benen, genaamd CPL. Deze vervelende aandoening kan zorgen voor stijfheid, kreupelheid en overgevoeligheid voor einschuss benen.

Omdat de functie van het lymfesysteem nauw samenhangt met de functie van het hart en de bloedvaten, dienen deze goed te worden onderzocht. Is er sprake van een ontstekingsreactie? Dan moet deze behandeld worden met ontstekingsremmers en in sommige gevallen ook met antibiotica.

Bij een eiwittekort zal eerst de oorzaak moeten worden achterhaald om tot een passende behandeling te komen. Hierbij is bloedonderzoek de eerste stap.

Al met al is het geen pretje, dus absoluut belangrijk bij enige twijfel direct een dierenarts te betrekken. Pas wanneer de oorzaak van het probleem achterhaald is en het plan van aanpak is opgezet kan je jouw vriend(in) verder gaan helpen.

Ondersteuning en verlichting

Als er sprake is van een verminderde lymfeafvoer, dan kan de afvoer op verschillende manieren worden ondersteund.

Ten eerste is dit voldoende beweging geven. Door de weefseldruk en de spierdruk te gebruiken die plaatsvindt tijdens het bewegen wordt de lymfedoorstroming ondersteund. En laat de Equissage Pulse daar nou een expert in zijn!

Equissage Pulse levert krachtige cyclodische vibraties die zowel horizontaal, verticaal en roterend een massage geven aan het gehele lichaam. Door middel van wetenschappelijk onderzoek is bewezen dat vibraties bijdragen aan een verbeterde bloedcirculatie, lymfedrainage, ontspanning en gewrichtsmobiliteit. Daarbij kan het ook bijdragen aan het genezings- en herstelproces bij revalidatie van een grote meerderheid van blessures en condities.

Ben je nieuwsgierig wat Equissage voor jouw paard kan betekenen? Of heb je hierover nog vragen? Neem gerust contact op!

Liefs, Lisa